Wynagrodzenie zasadnicze, tj. podstawowe, jest wartością majątkową i stanowi ono formę odpłatności za pracę. Pojęcie wynagrodzenia zasadniczego można odnaleźć w art. 78 § 2 Kodeksu Pracy. Wynagrodzeniem tego rodzaju określa się podstawowy i konieczny składnik wynagrodzenia, w skład którego wchodzą zagwarantowane, stałe składniki. Wynagrodzenie zasadnicze jest wyliczane w trybie ustalonym w art. 771-773 Kodeksu Pracy. Pensja jest pracownikowi wypłacana co miesiąc, a przy tym bez znaczenia mają na ten fakt wyniki uzyskiwane przez przedsiębiorstwo czy ocena zatrudnionych w nim osób. Wynagrodzenie zasadnicze może występować samodzielnie, bez dodatkowych składników wynagrodzenia pracowniczego.
W POLSCE
W wielu polskich przedsiębiorstwach wynagrodzenie zasadnicze jest największą częścią zarobków jakie można uzyskać. Dodatkowo, warto podkreślić, że na podstawie wartości wynagrodzenia zasadniczego pracodawcy zwykli wyliczać wysokość innych świadczeń i dodatków, jakie przysługują pracownikowi z tytułu zatrudnienia.
Wynagrodzenie pracownika ustalane jest przez pracodawcę na podstawie takich czynników jak: zakres odpowiedzialności pracownika, wiedza i umiejętności, inwencja i kreatywność, umiejętności interpersonalne, wymagany wysiłek, wkład w rozwój firmy, udział w wytwarzaniu zysku, wykształcenie, doświadczenie.
POSTACI PŁACY ZASADNICZEJ
Dwie najczęściej występujące postaci wynagrodzenia zasadniczego to wynagrodzenie miesięcznie i wynagrodzenie godzinowe. Stawka miesięczna charakteryzuje się tym, że jest wypłacana w całości w tej samej wysokości za każdy miesiąc przepracowany w pełnym zakresie. Na ten rodzaj stawki nie ma wpływu ilość godzin, jaką w danym miesiącu uzyska pracownik. Wynagrodzenie zasadnicze określone miesięczną stawką ulega obniżeniu, gdy w ciągu miesiąca pracownik był nieobecny w pracy bez zachowania prawa do wynagrodzenia. Stawka godzinowa natomiast to wynagrodzenie jakie uzyskuje pracownik od przepracowania danej godziny. W tym wypadku jego stawka miesięczna różna jest w zależności od ilości przepracowanych godzin.
SKŁADNIKI WYNAGRODZENIA
Dowolność pracodawcy w kwestii ustalania wynagrodzeń polega na doborze fakultatywnych składników wynagrodzenia, które będą pełnić funkcję motywacyjną dla pracownika;. Ustala on również jakiego rodzaju składniki będą obowiązywać z tytułu wykonywania pracy. Obowiązkowe składniki wynagrodzenia to między innymi: wynagrodzenie za czas niewykonywania pracy (wynagrodzenie chorobowe, urlopowe, za urlop szkoleniowy itp.), diety za czas podróży służbowych, wynagrodzenie i dodatki za pracę w godzinach nadliczbowych, w porze nocnej, odprawy emerytalno-rentowe, pośmiertne, odszkodowania.
Dobrowolne składniki wynagrodzenia to: premie i nagrody regulaminowe, prowizje, dodatki do wynagrodzenia (stażowe, funkcyjne, za pracę przy komputerze, za dodatkowe umiejętności).
Warunki płacowe powinny zostać ustalone na piśmie. Warunki wynagradzania i przyznawania innych świadczeń związanych z pracą określa układ zbiorowy pracy. Pracodawca natomiast nie ma obowiązku tworzenia regulaminu wynagradzania, jeżeli zatrudnia mniej niż 20 pracowników. Wówczas płaca zasadnicza oraz pozostałe warunki płacowe są ustalane bezpośrednio w umowie o pracę.
